Parki narodowe tworzy się na obszarach wyróżniających się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, kulturowymi, na obszarze którego ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Tworzone są w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów, a także całych ekosystemów. Ponadto na terenie parków narodowych prowadzone są badania naukowe oraz edukacja przyrodnicza. Wszelkie działania podporządkowane są ochronie zasobów przyrody. Obecnie w Polsce istnieją 23 parki narodowe, o łącznej powierzchni około 317 000 hektarów, co stanowi niewiele ponad 1% powierzchni kraju. Polskie Parki Narodowe to najważniejszy element krajowego systemu ochrony dziedzictwa przyrodniczego. To ponad 90-letnia tradycja ochrony przyrody o najwyższej wartości. Jednocześnie obszary objęte tą formą ochrony w Polsce są w znacznej części udostępnione społeczeństwu. Na terenie parków narodowych możliwe jest zwiedzanie i uprawianie turystyki. W tym celu parki narodowe udostępniają dobrze rozwiniętą infrastrukturę turystyczną, specjalnie przygotowane szlaki, ścieżki edukacyjne, centra dydaktyczne oraz muzea przyrodnicze. Aby jednak zapobiec negatywnemu oddziaływaniu na przyrodę, przebywanie na terenie parków narodowych podlega szczególnym ograniczeniom. Nie można między innymi schodzić z wyznaczonych szlaków, zbierać i niszczyć roślin, dokarmiać, płoszyć i zabijać zwierząt, a zbieranie grzybów czy wędkowanie jest możliwe jedynie w miejscach i na warunkach wskazanych w zarządzeniach dyrektorów parków. Parki narodowe to przede wszystkim wspólne i unikalne dobro narodowe, za które jesteśmy wszyscy odpowiedzialni, które wymaga specjalnej ochrony.